Egzersiz ve dijital bağımlılığının boş zaman yönetimi üzerindeki yordayıcılık düzeyinin incelenmesi
Özet Görüntüleme: 349 / PDF İndirme: 203
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10024367Anahtar Kelimeler:
Boş zaman yönetimi, dijital oyun bağımlılığı, egzersiz bağımlılığı, bağımlılık ve boş zamanÖzet
Üniversite eğitimi sürecinde bireyler, boş zamanlarını tercih ettikleri etkinlerle nasıl değerlendirdikleri, geleceklerini şekillendirmede önemli bir faktör olduğu kabul edilmektedir. Bu çalışmada, üniversitede öğrenim gören bireylerde dijital oyun bağımlılığının ve egzersiz bağımlılığının boş zaman yönetimini ne ölçüde etkilediği incelenmiştir. Araştırmanın çalışma grubu 139’u erkek (%50.5) 136’sı (%49.5) kadın olmak üzere toplam 275 üniversite öğrencisinden oluşmaktadır. Katılımcılara “Boş Zaman Yönetimi Ölçeği”, “Dijital Oyun Bağımlılığı Ölçeği”, “Egzersiz Bağımlılığı Ölçeği” uygulanmıştır. Bireylerin dijital oyun oynama ve egzersiz bağımlılığının boş zaman yönetimini ne düzeyde yordadığını belirleyebilmek amacıyla aşamalı çoklu regresyon analizi uygulanmıştır. Araştırma sonuçlarına bakıldığında, elde edilen bulgular egzersiz bağımlılığı ve dijital oyun bağımlığının bireylerin boş zaman yönetimini etkilediğini göstermektedir. Bu sonuçlar, literatürdeki mevcut bilgilerle genel olarak uyumlu olarak değerlendirilmiş ve gelecekte yapılacak çalışmalara yönelik öneriler sunulmuştur.
Referanslar
Adams, J., & Kirkby, R. J. (2002). Excessive exercise as addiction: A review. Addiction Research and Theory, (10), 415–437. https://doi.org/10.1080/1606635021000032366
Ağaoğlu, Y. S., & Eker, H. (2006). Türkiye’deki üniversitelerin sağlık, kültür ve spor dairelerinin işlevsel yönden incelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 4(4), 131-134. https://doi.org/10.1501/Sporm_0000000071
Akgül, B. M., & Karaküçük, S. (2015). Free time management scale: Validity and reliability analysis Boş zaman yönetimi ölçeği: Geçerlik-güvenirlik çalışması. Journal of Human Sciences, 12(2), 1867-1880.
Allison, P. D. (1999). Multiple regression: A primer. Pine Forge Press.
Boud, B.M, & Lawson, F. (2002). Tourism and Recreation: Handbook of Planning and Design. Architectural Press.
Broadhurst, R. (2001). Managing environments for leisure and recreation. GBR. Routledge. London
Büyüköztürk, Ş. (2019). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Akademi.
Caldwell, L. L., & Witt, P. (2011). Leisure, recreation and play from a developmental context. New directions for Youth Development, 130(130), 13 27. https://doi.org/10.1002/yd.394
Chen, W., Li, Y., Cho, H. C., & Kim, H. R. (2021). Effects of Health Promotion Behavior on Exercise Addiction and Leisure Satisfaction among Chinese Male Bodybuilding Participants. Asia-pacific Journal of Convergent Research Interchange, 7(10), 63-75. http://dx.doi.org/10.47116/apjcri.2021.10.06
Çetinkaya, Ö. F. (2019). Sağlık kurumları çalışanlarında etkin zaman yönetimi (Sivas ili örneği). Yüksek Lisans Tezi. Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas.
Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2000). The”what”and”why”of goal pursuits: Human needs and theself-determination of behavior. Psychological Inquiry,11(4), 227–268. https://doi.org/10.1207/S15327965PLI1104_01
Demir, G., & Alpullu, A. (2020). Üniversite öğrencilerinin boş zaman yönetiminin değerlendirilmesi. Eurasian Research in Sport Science, 5(1), 94-102.
Dokuzoğlu, G., Çevik, A., Özmaden, M., Yıldız, Y., & Tezcan, E. (2022). Gençlere Yönelik Egzersiz Bağımlılığı Ölçeği (GYEB): Bir Ölçek Uyarlama Çalışması. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 11(2), 644-653. https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1096398
Durhan, A. T., Akgül, B., & Karaküçük, S. (2017). Rekreatif amaçlı yüzme sporuyla uğraşan bireylerin boş zaman yönetimleri üzerine bir değerlendirme. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 19(4). 8-16.
Forsyth, D. K., & Catley, B. (2007). Time management and the full-time sportsperson: increasing individual perceptions of time control. International Journal of Sports Science & Coaching, 2(3), 305-317. https://doi.org/10.1260/174795407782233119
Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2012). How To Design And Evaluate Research İn Education. New York: McGraw-Hill
Freimuth, M., Moniz, S., & Kim, S. R. (2011). Clarifying exercise addiction: Differential diagnosis, co-occurring disorders, and phases of addiction. International Journal of Environmental Research and Public Health, 8(10), 4069–4081. https://doi.org/10.3390/ ijerph8104069
George, D., & Mallery, M. (2010). SPSS for windows step by step: A simple guide and reference. Pearson.
Griffiths, M. D., & Meredith, A. (2009). Videogame addiction and its treatment. Journal of Contemporary Psychotherapy, 39(4), 247–253. https://doi.org/10.1007/s10879-009-9118-4
Gül, M., Gül, O., & Uzun, R. (2019). Participation motivation scale for e-sports: Calidity and reliability study (PMSES). Turkish Journal of Sport and Exercise, 21(2), 281-294. DOI: 10.15314/tsed.563111
Hazar, Z., & Hazar, E. (2019). Üniversite öğrencileri için dijital oyun bağımlılığı ölçeği (Uyarlama çalışması). Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(2), 308-322. https://doi.org/10.25307/jssr.652854
Henderson, K. (2010). Leisure studies in the 21st century: The sky is falling?. Leisure Sciences: An Interdisciplinary Journal, 32(4), 391-400. https://doi.org/10.1080/01490400.2010.488614
Jeong, E. J., Kim, D. J., & Lee, D. M. (2017). Why do some people become addicted to digital games more easily? A study of digital game addiction from a psychosocial health perspective. International Journal of Human Computer Interaction, 33(3), 199-214. https://doi.org/10.1080/10447318.2016.1232908
Kim, E. J., Namkoong, K., Ku, T., & Kim, S. J. (2008). The relationship between online game addiction and aggression, self-control and narcissistic personality traits. European Psychiatry, 23(3), 212–218. https://doi.org/10.1016/j.eurpsy.2007.10.010
Kolo, C., & Baur, T. (2004). Living a virtual life: Social dynamics of online gaming. Game studies, 4(1), 1-31.
Kotbagi, G., Morvan, Y., Romo, L., & Kern, L. (2017). Which dimensions of impulsivity are related to problematic practice of physical exercise? Journal of Behavioral Addictions, 6(2), 221–228. https://doi.org/10.1556/2006.6.2017.024
Kuss, D. J., & Griffiths, M. D. (2012). Internet gaming addiction: Asystematic review of empirical research.International Journal of Mental Health and Addiction, 10(2), 278–296. https://doi.org/10.1007/s11469-011-9318-5
Landolfi, E. (2013). Exercise addiction. Sports Medicine, 43(2), 111–119. https://doi.org/10.1007/s40279-012-0013-x
Larson, R. (2000). Toward a psychology of positive youth development.American Psychologist, 55(1), 170–183. https://doi.org/10.1037/0003-066X.55.1.170
Lazcano, I., Madariaga, A., Romero, S., & Kleiber, D. (2022). The importance of self-management in the leisure activities of young people. World Leisure Journal, 64(1), 23-34. https://doi.org/10.1080/16078055.2021.1937303
Lemmens, J.S., Valkenburg, P.M., & Peter, J. (2009). Development and validation of a game addiction scale for adolescents. Media Psychology, 12(1), 77-95. https://doi.org/10.1080/15213260802669458
Leversen, I., Danielsen, A.G., Birkeland, M.S., & Oddrun, S. (2012). Basic psychological need satisfaction in leisure activities and adolescents’life satisfaction. Journal of Youth and Adolescence, 41(12), 15–23. https://doi.org/10.1007/s10964-012-9776-5
Lichtenstein, M.B, Griffiths, M.D, Hemmingsen, S.D. and Støving, R.K. (2018b). Exercise addiction in adolescents and emerging adults–Validation of a youth version of the Exercise Addiction Inventory. Journal of Behavioral Addictions, 7(1), 117-125. https://doi.org/10.1556/2006.7.2018.01
Lichtenstein, M.B., Nielsen, R. O., Gudex, C., Hinze, C.J., & Jørgensen, U. (2018a). Exercise addiction is associated with emotional distress in injured and non-injured regular exercisers. Addictive Behaviors Reports, (8), 33–39. https://doi.org/10.1016/ j.abrep.2018.06.001
Liu, M., & Peng, W. (2009). Cognitive and psychological predictors ofthe negative outcomes associated with playing MMOGs (massively multiplayer online games). Computers in Human Behavior,25(6),1306–1311. https://doi.org/10.1016/j.chb.2009.06.002
Lukács, A., Sasvári, P., Varga, B., & Mayer, K. (2019). Exercise addiction and its related factors in amateur runners. Journal of behavioral addictions, 8(2), 343-349. https://doi.org/10.1556/2006.8.2019.28
Mehroof, M., & Griffiths, M. D. (2010). Online gaming addiction: Therole of sensation seeking, self-control, neuroticism, aggression, stateanxiety, and trait anxiety. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 13(3), 313–316. https://doi.org/10.1089/cyber.2009.0229
Mentzoni, R.A., Brunborg, G.S., Molde, H., Myrseth, H., Skouverøe, K.J.M., Hetland, J., … et al. (2011). Problematic video game use:Estimated prevalence and associations with mental and physicalhealth. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 14(10),591–596 https://doi.org/10.1089/cyber.2010.0260
O’Donovan, G., Blazevich, A. J., Boreham, C., Cooper, A. R., Crank, H., Ekelund, U., … et al. (2010). The ABC of physical activity for health: A consensus statement from the British Association of Sport and Exercise Sciences. Journal of Sports Sciences, (28), 573–591. https://doi.org/10.1080/0264041 1003671212
Onishi, J., Masuda, Y., Suzuki, Y., Gotoh, T., Kawamura, T., & Iguchi, A. (2006). The pleasurable recreational activities among community-dwelling older adults. Archives of Gerontology and Geriatrics, 43(2), 147–155. https://doi.org/10.1016/j.archger.2005.10.003
Özdemir, M., Özsari, A., & Topuz, R. (2018). Taekwondo sporcularının boş zaman yönetiminlerinin bazı değişkenler açısından değerlendirilmesi. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi. 26-31. https://doi.org/10.21733/ibad.446623
Peng, W., & Liu, M. (2010). Online gaming dependency: A preliminarystudy in China. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 13(3), 329–333. https://doi.org/10.1089/cyber.2009.0082
Ruegsegger, G. N., & Booth, F. W. (2018). Health benefits of exercise. Cold Spring Harbor perspectives in medicine, 8(7), 1-15. https://doi.org/10.1101/cshperspect.a029694
Sanlav, R., & Gürkan, A.C., (2021). Spor lisesi öğrencilerinin boş zaman yönetiminin bazı değişkenler üzerine incelenmesi. Internatıonal Journal of Socıal, Humanıtıes and Admınıstratıve Scıences, 7(39), 673-681. http://dx.doi.org/10.31589/JOSHAS.590
Satılmış, S.E., Öntürk, Y., Özsoy, D., & Yaraş, A. (2023). Üniversite öğrencilerinin serbest zaman doyumu ve dijital oyun bağımlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Celal Bayar Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 18(1), 1-15. https://doi.org/10.33459/cbubesbd.1145244
Seay, A. F., & Kraut, R. E. (2007). Project massive: Self-regulation and problematic use of online gaming. In CHI 2007: Proceedings of the ACM conference on human factors in computing systems (pp. 829–838). New York: ACM Press. https://doi.org/10.1145/1240624.1240749
Sevil, T., Şimşek, K. Y., Katırcı, H., Çelik, O., Çeliksoy, M. A., & Kocaekşi, S. (2012). Boş zaman ve rekreasyon yönetimi. (1.Baskı). Anadolu Üniversitesi Yayını.
Soylu, B., &, Akın, S. (2021). Kütahya Dumlupınar Üniversitesinin farklı bölümlerdeki öğrencilerinin serbest zaman yönetim becerilerinin karşılaştırılması. Uluslararası Spor Bilimleri Öğrenci Çalışmaları, 3(1), 42-48.
Tükel, Y. (2020). Investigation of the relationship between smartphone addiction and leisure satisfaction of university students. International Journal of Technology in Education and Science, 4(3), 218-226.
Wang, W.C., Kao C.H., Huan, T. C & Wu, C.C (2011). Free time management contributes to better quality of life: a study of undergraduate students in Taiwan. Journal of Happiness Studies, 12(4):561-573.
WHO. (2018). Gaming disorder. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2023 fromhttps://icd.who.int/browse11/l-m/en#/http%3a%2f%2fid.who.int%2ficd%2fentity%2f1448597234WHO.
Wood, R.T., Griffiths, M. D., Chappell, D., & Davies, M.N. (2004). The structural characteristics of video games: A psycho-structural analysis. Cyber Psychology & Behaviour, 7(1), 1-10. https://doi.org/10.1089/109493104322820057
Yamada, N., & Heo, J. (2016). Determinants of engagement in leisure-time physical activity–dialogue with senior athletes. Canadian Journal on Aging/La Revue canadienne du vieillissement, 35(4), 513-525. https://doi.org/10.1017/S071498081600057X
Yaşartürk, F., Akyüz, H., & Karataş, İ. (2018). Rekreasyon bölümü öğrencilerinin boş zaman yönetimi ile akademik başarılarını etkileyen örgütsel faktörler arasındaki ilişkinin incelenmesi, Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 3(2), 233-243. https://doi.org/10.25307/jssr.485859
Zmijewski, C. F., & Howard, M. O. (2003). Exercise dependence and attitudes toward eating among young adults. Eating Behaviors, 4(2), 181–195. https://doi.org/10.1016/S1471-0153(03)00022-9
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 ROL Spor Bilimleri Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.