Beden eğitimi öğretmenleri ile diğer branş öğretmenlerinin duygusal emek ve tükenmişlik düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi
Özet Görüntüleme: 222 / PDF İndirme: 131
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.8037502Anahtar Kelimeler:
Beden eğitimi öğretmeni, duygusal emek, öğretmen tükenmişlikÖzet
Bu araştırmada öğretmenlerin duygusal emek eğilimleri ile tükenmişlikleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi ve beden eğitimi ve diğer branş öğretmenlerinin değişkenlere yönelik görüşlerinin farklılaşma durumlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. İlişkisel tarama modelinde gerçekleştirilen araştırmanın örneklem grubunu 338 öğretmen oluşturmuştur. Araştırmanın verileri “Duygusal Emek Ölçeği” ve “Maslach Tükenmişlik Envanteri” kullanılarak elde edilmiştir. Değişkenlere ilişkin betimsel istatistiklerde aritmetik ortalama ve standart sapma değerlerinden, gruplar arasındaki farklılaşmayı belirlemede bağımsız örneklemler t-Testinden faydalanılmıştır. Araştırma sonucunda; öğretmenlerin yüzeysel rol yapma eğilimlerinin ve duyarsızlaşmalarının düşük düzeyde olduğu, derinden rol yapma eğilimlerinin ve duygusal tükenmişliklerinin orta düzeye yakın olduğu, doğal duygular eğilimlerinin ve kişisel başarı algılarının ise yüksek düzeyde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yol analizi sonuçlarına göre doğal duygular ve derinden rol yapma eğiliminin tükenmişliğin tüm boyutlarını yordadığı, yüzeysel rol yapma eğiliminin ise sadece duygusal tükenmişliği yordadığı belirlenmiştir. Nedensellik anlamı taşımasa da istatistiksel olarak doğal duygular ve derinden rol yapma eğilimi arttıkça kişisel başarının önemli bir oranda arttığı, duyarsızlaşma ve duygusal tükenmişliğin ise azaldığı ortaya çıkmıştır.
Referanslar
Aydoğan, S. S., & Bostancı, A. B. (2021). Öğretmenlerin duygusal emek gösterimleri ile psikolojik sözleşmeye uyma düzeyleri arasındaki ilişki. OPUS International Journal of Society Researches, 17(36), 2637-2674.
Basım, H. N., & Begenirbaş, M. (2012). Çalışma yaşamında duygusal emek: Bir ölçek uyarlama çalışması. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(1), 77-90.
Brown, E. L. (2011). Emotion matters, Explorıng The Emotıonal Labor Of Teaching.
Büyüköztürk, Ş. (2017). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı, Pegem Akademi.
Cemaloğlu, N., & Şahin, E. D., (2007). Öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeylerinin farklı değişkenlere göre incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(2), 463-484.
Cihan, B. B. (2011). Farklı illerde çalışan ilköğretim okullarında görevli beden eğitimi öğretmenlerinin, mesleki tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi ve karşılaştırılması [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi]. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Çelik, H. E., & Yılmaz, V. (2014). LISREL 9.1 ile yapısal eşitlik modellemesi, Anı Yayıncılık.
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal bilimler içinçok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları, Pegem Akademi Yayınları.
Dıefendorff, J. M., Croyle, M. H., & Grosserand, R. H. (2005), “The Dimensionality and antecedents of emotinal labor strategies”. Journal of Vocational Behavior, 66, 339-357.
Erkul, A. (2014). Meslek lisesi öğretmenlerinin mesleki tükenmişlik düzeyi [Yüksek lisans tezi, Bahçeşehir Üniversitesi]. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Hargreaves, A. (1998). The emotional practice of teaching. Teaching and Teacher Education, 14(8), 853-854.
İnce, N. B., & Şahin, A. E. (2015). Maslach tükenmişlik envanteri-eğitimci formu’nu türkçe’ye uyarlama çalışması. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 6(2), 385-399.
Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri, Nobel Yayınları.
Kart, E. (2010). Nitelikli işgücünün küresel trajedisi, Kavim Kitap.
Lupton, D. (2002). Duygusal yaşantı, Ayrıntı Yayınları.
Mann, S. (2007). Expectations of emotional display in the workplace. Leadership & Organizational development Journal, 28(6), 552-570.
Maslach, C. (1993). Burnout: A multidimensional perspective, Taylor and Fracis.
Maslach, C., & Jackson, S. E. (1981). The measurement of experienced burnout. Journal of Organizational Behavior, 2(2), 99-113.
Moran, C. (2018). İlköğretim kurumlarındaki öğretmenlerin duygusal emek davranışları ile yaşam doyum düzeyleri arasındaki ilişki [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi]. Çanakkale.
Özyılmaz, M. D., & Türkoğlu, N. (2019). Psikolojik sermayenin duygusal emek üzerine etkisi: Hizmet sektöründe bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(1), 173-188.
Polatkan, N. N. (2016). Ortaokul öğretmenlerinin duygusal emek davranışları ile iş doyumları arasındaki ilişki [Yüksek lisans tezi, Adnan Menderes Üniversitesi]. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Robbins, S. P. (2005). Essentials of organizational behavior, Upper Saddle River.
Seçer, Ş. (2005). Çalışma yaşamında duygular ve duygusal emek: sosyoloji, psikoloji ve örgüt teorisi açısından bir değerlendirme, İÜ Yayınevi.
Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 49-74.
Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş, Ekinoks Yayınları.
Tabachnick, B. G., & Fidel, L. S. (2001). Using multivariate statistics, Allyn & Bacon.
Tuna, M. (2010). Beden eğitimi öğretmenlerinin tükenmişlik düzeyleri (Ankara İli Örneği) [Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi]. Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Ye, M. L., & Chen, Y. (2015). A literature review on teachers’ emotional labor. Creative Education, (6), 2232-2240.
Zheng, X., Yin, H., & Wang, M. (2018). Leading with teachers’ emotional labour: Relationships between leadership practices, emotional labour strategies and efficacy in China. Teachers and Teaching, 24(8), 965-979.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 ROL Spor Bilimleri Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.