Türkiye’de farklı branşlardaki sporcularının cinsel ve psikolojik tacize maruz kalma farkındalıklarının araştırılması
Özet Görüntüleme: 148
/ 
PDF İndirme: 79
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10402933Anahtar Kelimeler:
Takım sporu, Bireysel spor, cinsel taciz, psikolojik tacizÖzet
Bu çalışmanın amacı Türkiye’de farklı branşlardaki sporcularının cinsel ve psikolojik tacize maruz kalma farkındalıklarının araştırılmasıdır. Bu amaçla toplam 474 takım ve bireysel sporlarda yarışmalara katılan sporcuya cinsel taciz envanteri uygulanmıştır. İstatistiksel işlemlerde ki-kare testi kullanılmıştır. Sporcuların toplamda %74,65’i cinsel taciz davranışlarına maruz kalmadıklarını belirtirken, %9,12si bir kez, %14,12’si ara sıra ve %2,58’i ise çok sık bu davranışlarla karşılaşmışlardır. Spor ortamında cinsel taciz davranışına uğrama durumu ve sıklığının takım ve bireysel sporlarda yarışma durumuna göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık göstermediği tespit edilmiştir (p>0,05). Takım ve bireysel spor yapma durumuna göre spor ortamında cinsel taciz davranışına uğrama sıklığında maruz kalınan cinsel içerikli şakalar ve cinsel ilişkiye zorlamaya uğrama sıklığında istatistiksek olarak anlamlı farklılık bulunmuştur (p<0,05). Cinsel taciz davranışlarında resmi şikâyette bulunmama nedenlerinin takım ve bireysel spor yapma durumuna göre dağılımı birbirine benzerdir (p>0,05). Takım ve bireysel spor yapma durumuna göre spor ortamında cinsel taciz davranışına uğrama sıklığında ise “cinsel içerikli şakalar ve cinsel ilişkiye zorlamaya uğrama” durumunda farklılık bulunmuştur. Cinsel tacize uğrayan kişilerin başvuru yapacağı özel bir birimin oluşturulması gerekli görülmüştür. Bu birimde sporculara yönelik cinsel tacizin tüm failleri için sporculara ve antrenörlere büyük özen gösterilerek cinsel taciz müdahale programları tasarlanmalı ve uygulanmalıdır.
Referanslar
Alexander, K., Stafford, A., & Lewis, R. (2011). The experiences of children participating in organized sport in the UK. NSPCC.
Aşık, A. (2020). Bireysel ve takım sporcularının cinsel ve psikolojik tacize maruz kalma farkındalıklarının araştırılması [Yüksek lisans tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi]. Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
Baştuğ, G., Beyhan, R., Karaçavuş, H., Heb, S., & Salman, F. (2021). Profesyonel sporcularda fiziksel, psikolojik, ekonomik ve cinsel şiddetin cinsiyet değişkenine göre incelenmesi. Avrasya Spor Bilimleri Araştırmaları, 6(1), 64-76.
Bıyık, K., & İmamoğlu, O. (2022). Penaltı atışlarında futbolcuların psikolojik durumları. Gazi Kitapevi.
Çetin, E., & Hacısoftaoğlu, I. (2020). Factors facilitating child abuse in sports in Türkiye: the case of elite athletes. Children and Youth Services Review, 116, 105–120
Çetin, E., & Hacısoftaoğlu, İ. (2023). The dimension of child sexual abuse in sports in Türkiye, Journal of Society & Social Work, 34(1), 71-87.
Chroni, S. K., Fasting, M., Hartill, N., Knorre, M., Martin, M., Papaefstathiou, D., … et al. (2012). Prevention of sexual and gender harassment and abuse in sports. Deutsche Sportjugend.
Chroni, S., & Fasting, K. (2009). Prevalence of male sexual harassment among female sport participants in Greece. Inquiries in Physical Education and Sport, 7, 288-296.
Cundul, B. (2016). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin sporda cinsel istismar hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. Uluslararası Spor Bilimleri Dergisi, 2(2), 1-3.
Donnelly, P. G., Kerr, A., & DiCarlo, D. (2016). Protecting youth in sport: An examination of harassment policies. International Journal of Sport Policy and Politics, 8(1), 33-50.
Fasting, K. C., & Borgen, J. (2003). Experiences of sexual harassment and abuse among Norwegian elite female athletes and nonathletes. Research Quarterly for Exercise and Sport, 74(1), 84-97.
Fasting, K. C., & Brackenridgeand, K. (2002). Consequences of sexual harassment in sport for female athletes. Journal of Sexual Aggression, 8(2), 37-48.
Fasting, K. C., & Walseth, K. (2007). Women athletes’ personal responses to sexual harassment in sport. Journal of Applied Sport Psychology, 19(4), 419-433.
Fasting, K., & Borgen, J. (2004). Prevalence of sexual harassment among Norwegian female elite athletes in relation to sport type. International Review for the Sociology of Sport, 39(4), 373-386.
Fasting, K., & Brackenridge, C. (2009). Coaches, sexual harassment, and education. Sport, Education and Society, 14(1), 21-35.
Fasting, K., & Knorre, N. (2005). Women in sport in the Czech Republic – the experiences of female athletes. Norwegian school of sport sciences and Czech olympic committee.
Fasting, K., Chroni, S., & Knorrec, N. (2014). The experiences of sexual harassment in sport and education among European female sports science students. Sport, Education and Society, 19(2), 115-130.
Grigoriou, S. (2010). Greek male and female university students’ attitudes toward the social phenomena on of sexual harassment [Unpublished master’s thesis, University of Thessaly]. Greece.
Gülümseyen, A. (2016, Ağustos 20). Sporun kanayan yarası; Cinsel istismar! https://www.yeniakit.com.tr/yazarlar/ahmet-gulumseyen/sporun-kanayan-yarasi-cinsel-istismar-17643.html
Gündüz, N., Koz, M., Fedai, T., Sunay, H., & Ersöz, G. (2002). Türkiye’de değişik spor branşlarındaki elit kadın sporcuların karşılaştıkları cinsel taciz olaylarının araştırılması. Spor Bilimleri Dergisi, 6(1), 95-108.
Hartill, M., Rulofs, B., Lang, M., Vertommen, T., Allroggen, M., Cirera, E., … et al. (2021). CASES: Child abuse in sport: European Statistics – Project Report. Edge Hill University.
Ifeanyichukwu, C., & Okey, A. (2011). Perpetrators of sexual harassment experienced by athletes in Southern Nigerian Universities, South African Journal for Research in Sport, Physical Educationand Recreation, 33(1),53-63
Jolly, A., & Décamps, G. (2006). Les aggressions sexuelles en milieu sportif: uneenquête exploratoire, Science et Motricité, 57(1), 105-121.
Kara, B., Biçer, Ü., & Gökalp, A. S. (2004). Çocuk istismarı. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 47(2), 140-51.
Koca, F., İmamoğlu, G., & İmamoğlu, O. (2018). Sports status of high school students and investigation of personality characteristics by gender. The Journal of Academic Social Science, 6(80), 31-42.
Leahy, T., Pretty, G. & Tenenbaum, G. (2002). Prevalence of sexual abuse in organised competitive sport in Australia. Journal of Sexual Aggression Sexual Harassment and Abuse in Sport, 8.
Malloy, D. C., & Zakus, D. H. (2004). Harassment issues in sport organizations: Utilitarian, justice, Kantian, and existential approaches to modal ontology. Quest, 56(3), 321-336.
Maron, B. J., Doerer, T. S., Haas, D., & Mueller. F. O. (2009). Sudden deaths in Young competitive athletes: analysis of 1866 deaths in the United States. Circulatıon, 119(8), 1085-1092.
Mimaroğlu, H., & Özgen, H. (2005). Örgütlerde güç eşitsizlikleri ve cinsel taciz. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1), 321-334.
Narin, M. (2019). Elit sporda cinsel taciz [Yüksek lisans tezi, Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi]. Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
Onağ, Z., Çetinöz, F., & Yakçın, N. (2022). Spor eğitimi alan üniversite öğrencilerinde “cinsel taciz ve istismar”. Serüven Publishing
Öz, H. (2019). İşyerinde cinsel taciz ile iş doyumu ve işten ayrılma niyeti ilişkilerinin otellerde kadın mutfak çalışanları üzerinde incelenmesi [Yüksek lisans tezi, Mersin Üniversitesi]. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Özen, G., Emir, E., & Koca, C. (2018). Athletes’ Perceptions and Experiences of Sexual Harassment in Turkey. Hacettepe Journal of Sport Sciences, 29(4), 157–177.
Parent, S., Lavoie, F., Thibodeau, M. E., Hébert, M., Blais, M., & Team, P. A. J. (2016). Sexual violence experienced in the sport context by a representative sample of Quebec adolescents. Journal Interpersonal Violence, 31(16), 2666 - 2686.
Rhind, D. J., Mcdermott, E., & Koleva, I. (2012). Managing safeguarding cases in sport: A review of 2011. Manuscript under review.
Şahin, M., Aydın, B., & Sarı, S. V. (2012). Avm’lerde çalışan kadın satış danışmanlarının cinsel tacize ilişkin görüşleri. Cumhuriyet International Journal of Education, 1(2), 67-81.
Stirling, A. E., & Kerr, G. A. (2009). Abused athletes’ perceptions of the coach-athlete relationship. Sport in Society, 12(2), 227–239.
Toftegaard-Nielsen, J. (2001). The for bidden zone: intimacy, sexual relations and misconduct in the relationship between coaches and athletes. International Review for the Sociology of Sport, 36(2),165-182.
Vertommen, T. (2011). Analyse vanhet meld puntvo or seksüel eintimidatie in de sport. Arnhem.
Volkwein, K., F., Schnell, D., & Livezey, A. (1997). Sexual harassment in sport: Perceptions and experiences of American Female student-athletes. International Review for the Sociology of Sport, 23(3), 283-295.
Yamak, B., İmamoğlu, O., & Cebi, M. (2016). The effects of the physical fitness levels of adolescents on body image, self-concept, and stress levels. The Journal of Academic Social Science, 4(34), 191-201.
Yazıcı, Y., & İmamoğlu, O. (2021). Investigation of quality of life and anxiety situations during the coronavirus outbreak process. Bozok International Journal of Sport Science, 2(1), 146-155.
Yıldız, Ö. S. (2009). Sporda cinsel taciz ve istismarın belirlenmesine yönelik bir pilot çalışma [Yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi]. Sosyal Bilimleri Anabilim Dalı.
Yücel, A. S., Korkmaz, Ö., Karataş, G., Hergüner, Ç., & Çatıkkaş F. (2014). Determination of sexual harassment and abuse women athletes face in sports: A case study. South Asian Journal of Experimental Biology, 4(3), 133-140.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 ROL Spor Bilimleri Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Dergimizde yayımlanan makaleler, 
